Waarom prototypen: exploreren, evalueren of communiceren?

Kees Streefkerk

Foto ter illustratie: prototypen, van schets naar een concept

Een idee, concept of ontwerp staat niet zomaar op zichzelf en is nooit af. Door-itereren maakt altijd deel uit van het ontwerpproces, waarmee we doorgaan totdat iets volledig is ontwikkeld of geïmplementeerd. Afhankelijk van de fase in het ontwerpproces kunnen verschillende methoden worden ingezet om nieuwe ideeën of input te genereren. Prototypen kunnen een effectief middel zijn om vooruitgang te boeken, maar waarom precies en op welk punt in het ontwerpproces kun je ze het beste inzetten? Is er eigenlijk een beste manier om te prototypen? In deze blog laat ik de waarde zien van prototypen in verschillende fasen van een ontwerpproces.

In het prototypen wordt er gestart met prototypes die de waarde laten zien, waarop na de prototypes voor de tastbaarheid en look & feel alles bij elkaar komt in een intergratie prototype.

De value proposition achterhalen door een brief aan je oma te schrijven

Ja, je leest het goed, een brief schrijven als prototype! In de eerste conceptfase heb ik een concept ontwikkeld gebaseerd op de Metaverse. Feedback van review panels gaf aan dat het concept verder uitgewerkt kon worden. Met behulp van de methode ‘Letter to Grandma’ moet je een brief naar je oma schrijven, die geen verstand heeft van digitale middelen. Deze brief moet je zo vereenvoudigen dat je automatisch tot de kern van het concept komt, waardoor het heel tastbaar wordt. Deze waardepropositie kan dienen als startpunt voor een nieuwe iteratie.

De waardepropositie van de Metaverse trend achterhalen

🧽 Concept uit customer trend canvas

Een Nederrijn-straat in de Metaverse waar alle schoonmaakpanden in jouw rayon (gebied) staan. Je kunt zien wanneer andere schoonmaakmedewerkers aan het werk zijn en even langs het hoofdkantoor gaan. Als je spullen op zijn, kun je dit doorgeven aan de rayonleider die ook in de virtuele straat aanwezig is.

👵🏻 Letter to grandma methode (externalize)

Stel je voor, je hebt een virtuele bibliotheek in een gebouw. Je kunt het gebouw betreden en een boek huren. Als het gewenste boek niet beschikbaar is, kun je het bij de balie bestellen. Terwijl je binnen bent, kom je andere bekende mensen tegen met wie je gezellig kunt praten.

🎯 Value proposition concept

Een veilige digitale wereld als toegangspunt voor informatie, communicatie, diensten en interactie, waarbij het onderscheid tussen on- en offline gebruik weg is.

Storyboarden om de toepassing van een concept in de realiteit te zien.

Vanuit de value proposition is het concept doorontwikkeld naar een sociale tool waarbij schoonmaakmedewerkers berichten en virtuele verrassingen kunnen achterlaten in het pand van een collega. Bij de ontwikkeling van dit concept is gebruikgemaakt van het Fogg Behavior Model om te bepalen wat er nodig is om de drempel hiervoor zo laag mogelijk te maken en hoe mensen gemotiveerd kunnen worden. Het principe van wederkerigheid speelt hierbij een rol, waarbij medewerkers gestimuleerd worden om een verrassing terug te plaatsen vanwege de sociale cohesie en het positieve contact (motivatie). Om dit zo eenvoudig mogelijk te maken zijn er verrassingstemplates ontwikkeld die medewerkers kunnen gebruiken.

Het b=mat model van B.J. fogg

Om de gevolgen van deze ontwerpkeuzes te onderzoeken, zijn er drie verschillende storyboards gemaakt waarin de volgende scenario’s aan bod komen:

 

  • De medewerker ontvangt berichten tijdens zijn werkzaamheden. (Wat zijn de mogelijke gevolgen van dit concept voor de werkzaamheden?)
  • De medewerker heeft het erg druk en ontvangt een herinneringsmelding. (Hoe snel denkt de medewerker in staat te zijn om iets te sturen?)
  • De rayonleider ontvangt een melding om een bericht te sturen. (De rayonleider heeft de verantwoordelijkheid over verschillende medewerkers, hoe gaat hij/zij om met het versturen van berichten?)

 

Deze drie storyboards hebben geleid tot meer dan tien nieuwe inzichten over het gebruik van het concept in de werkomgeving, zonder dat dit in de werkelijkheid hoefde te worden onderzocht.

Storyboards waarin een toekomstscenario wordt geschetst over het concept in de realiteit. Dit zijn niet altijd de ideale scenario’s maar juist ook risico- of faalfactoren. (Xplain to be). Deze storyboards zijn ingezet om feedback op te halen bij een designpanel.

De ‘solution image’: het communiceren van een concept aan stakeholders

Na verschillende iteraties binnen het concept is het nu tijd om het aan de opdrachtgever te presenteren. Naast een uitgebreide presentatie is er ook een ‘solution image’ gemaakt. Deze poster toont alle kernfunctionaliteiten die gekoppeld zijn aan de geïdentificeerde problemen en kansen in de service. Hierdoor ontstaat er uiteindelijk een gedeelde visie van het concept. De ‘solution image’ visualiseert op een overzichtelijke manier hoe het concept de problemen aanpakt en de gewenste verbeteringen mogelijk maakt. Het dient als een krachtig visueel hulpmiddel om de essentie van het concept te communiceren en een gedeeld begrip te creëren tussen de presentator en de opdrachtgever.

Een ‘solution image’ waarin de functies van de app
worden uitgelicht

Een ‘solution image’ waarin de functies van de app worden uitgelicht

Iteratief werken: de lessen en take-aways uit de prototype sessies

Een helder doel: wat wil je bereiken met het prototype?
Prototypes kun je maken voor drie doelen: verkennen, evalueren en communiceren. Voordat je een prototype maakt, formuleer je eerst wat je wilt bereiken met het prototype. Vervolgens kun je gericht een methode kiezen. Met behulp van een storyboard kun je bijvoorbeeld het concept evalueren, terwijl een sterke waardepropositie de basis legt voor verder verkennen.

De rode draad door alle feedback inzichtelijk maken
Een valkuil bij het iteratieve werken is het vergeten om vanuit een helikopterview naar de verkregen inzichten en feedback te kijken. Het prototypen stimuleert het oplossen of verkennen van kleine onderdelen binnen het concept. Nadat ik alle feedbackpunten binnen mijn concept in een affinity map had geplaatst, kwam ik erachter dat veel van deze feedbackpunten niet op te lossen waren door simpelweg functies te veranderen, maar dat de kern van het concept moest veranderen. Het is juist belangrijk om het grotere geheel te bekijken en feedbackpunten uit verschillende iteraties met elkaar te verbinden, zodat de rode draad zichtbaar wordt.

Service design: moet je altijd testen in de realiteit?
Binnen service design is het nuttig om zaken te onderzoeken en te testen in de praktijk. Echter is dit niet altijd de meest efficiënte aanpak, vooral als je snel wilt doorontwikkelen. Prototyping is een handige tool om scenario’s te schetsen op basis van eerdere onderzoeken en kennis die je al hebt over de service. Dit stimuleert je om op een andere manier naar je concept te kijken, wat leidt tot nieuwe inzichten. Het feit dat je niet altijd in staat bent om in de echte wereld te testen betekent niet dat je anderen niet moet betrekken bij de ontwikkeling. Het opzetten van een intern review panel of het vragen om feedback van collega’s voorkomt dat je waardevolle inzichten mist.

💬 Say hi!

Kees Streefkerk – 2023